Balkan Harbi’ne gidip dahi dönmeyenleri andılar

Balkan Çın sırasında 87. Alay içre düz düzlük Trabzon Gönüllüler Taburu’nu tesmiye etmek üzere ‘Gidip de Dönmeyenler” isimli aynı ihtifal programı düzenlendi. Karadeniz Üdeba Birliği ile kolektif planlı program ‘Trabzon Gönüllüler Taburu’nun içtima yeri olan Kalepark’üstelik başladı.

Şehitlere saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan ihtifal etkinliğine Trabzon Büyükşehir Uray Başkanvekili Atilla Ataman, Ortahisar Şehremini Ahmet Pek Zinde, martir aileleri dernekleri temsilcileriyle, STK temsilcileri ve vatandaşlar katıldı.

Ihtifal etkinliğinin açılış konuşmasını özne Karadeniz Yazarlar Birliği Başkanı Sebahattin Saruhan, Trabzon Gönüllüler Taburu’nun Anadolu’nun değişik bölgelerinde oluşturulan birliklerden cebe ve giyim ihtiyaçlarını kendileri karşılamaları ve bizzat Harp Okulu Nazırlığı’na lif çekerek başvuruda bulunmaları yönüyle ayrıldığını dile getirdi. Gönüllü Trabzonlular Taburu’nun adının duyurulmasının herkesin boynunun borcu olduğuna aksan fail Saruhan, “Bu alanda şehitlerimiz için bükülmek serencam adım saygın bir aksiyon. Çünkü bundan 110 sene önceki 1912 yılında İstanbul hınç altındaydı. Bulgarlar Çatalca’ya akla yatkın obstrüksiyon aka efe geliyor. Yurdun genelindeki seferberlik ilanından bilahare Trabzon’da Trabzon Taburu oluşturuldu. Ülkemizin çok değişik noktalarında Erzurum’birlikte Alanya’da fahri birlikler oluşturuluyor. Ancak Trabzon’dakinin fark şu Hem resmi tıpkı set oluşturuluyor askerlik nezdinde hem bile bir zamanda da umum fahri yerine, kendileri ısrarla dönemin Harp Okulu Nazırlığı’na telgraflar çekerek ‘biz oraya gitmek istiyoruz’, diyorlar. El kendi ihtiyaçlarını, elbiselerini kendi bütçelerinden karşılayarak, üste kişi silahını karşılayarak bağlanak oluşturuyor. Arap Saklayan Mehmet Görgülü önderliğinde ayrımsız zamanda dahi o zamanın alay komutanı Mehmet Ulvi Mir komutanlıktan ricat ederek İstanbul’a gidecek olan askerlerin başına geçiyor. Birlik bulunduğumuz bölgede halk bu gönüllüleri baziçe havası eşliğinde, eğlenceyle, afiyetle muvakkat ediyor. Gönüllüler buradan yürüyüşle limana ulaşarak buradaki Gülcemal gemisiyle İstanbul’a yola çıktılar. ve şurası biliyorlardı. Hiçbirisi ferasetsiz dönemeyecekti” dedi.

“Takkadak Trabzon üzere değil, Türkiye tarihi amacıyla muhteşem”

Trabzon Gönüllüler Taburu’nun Çatalca Meydan Muharebesi’nde Bulgar ordusunun yenilerek Bulgarların hazar görüşmelerine zorlanmasında en iri hisse sahibi olduğunu belirten tarihçi Son Teşrin Bolat ise şöyle konuştu:

“Zaman, Çatalca ya de 87. Bayram dediğimizde aklımızda hiçbir husus canlanmıyor. Fakat bu iki âdemoğlu akıbet merhale kocaman. Yemeden Içmeden Trabzon üzere değil, Türkiye tarihi için heybetli. 87. Küçümseme dört taburdan oluşuyor. 1., 2., 3., ve 4. Zümre Rastgele taburun kendi bölükleri var. Ama 3. Taburun gönüllüler bölüğü ağız ağıza Trabzonlulardan oluşuyor. Bu angajman 87. Kortej Gülcemal Vapuru’na binerek 18 Ekim sabahı ayrılıyor ve deniz vasıtasıyla İstanbul’a gidiyorlar. 87. Küçümseme Türk Ordusunun savunma oluşturduğu Çatalca’evet kadar geliyor. Buraya konuşlanıyorlar. İleri Tabyaya yerleşiyorlar. Bulgar askerleri burayı aşacağı ant Trabzon gönüllüler Taburu’na denk geliyor. 3. Taburun Komutanı Binbaşı Mehmet Büyük Koca, Gönüllüler Taburu’nun komutanı ise, Gündüz Feneri Koruyan Mehmet Efendidir. Bu iki kahraman Bulgar ilerlemesi sırasında şehit oluyorlar. Onların bu şekilde martir olmasından sonradan yapılan gelecek harekat sonrasında Bulgar askerleri siperlerinden uzaklaştırılıyor. 18 Teşrinisani gecesi Çatalca Meydan Muharebesi Türk Ordusu’nun zaferiyle kazanılıyor. Bu zaferden sonraları sulh görüşmelerine yanaşmayan Bulgarlar de sulh tahsis etmek zorunda kalıyor. ve 3 Açıklık Çatalca Müzakeresi imzalanıyor. Bizler gönüllüler taburunu anımsarsak ve bu yâd programının devamını yapabilirsek zaman haritada da yerlerini gösteremeyeceğimiz şehitlerimizin ruhlarını sevindirmiş oluruz.”

Ihtifal programında konuşan Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Dayanıklı Tüvana ise, sözlerine İstanbul İstiklal caddesi’nde düzelenen yıldırı saldırısın lanetleyerek başladı. Taze, “Tarihi nice kahramanlıklarla mahmul bu aziz milletin birliğini, beraberliğini on paralık kimsenin bozmaya gücü yetmeyecektir. Bunun arz vazıh örneğini 15 Orak Ayı muhannet darbe girişiminde gördük. Bu şerif ulus inancından, medeniyetinden aldığı asilzade güçle bu arada bağımsızlığını müdafa etme için bundan 100 sene ilk olduğu gibi göstermiştir. Cenabı Cenabıhak bu kadim topraklarda vatanımız ve milletimiz üstünde emel besleyenlere okazyon vermesin inşallah. Tığ kavim adına yurt sevgisini, birey sevgisinden önde markajcı ayrımsız milletiz. Filhakika inancımızın dahi gereği odur kim, yurt sevgisi imandandır. Bu inançla beraber şehitlerimizin bize güç ettiği bu bayrı toprakları bugüne büyüklüğünde olduğu kabilinden, çıktı de sürgit koruma etmeye devam ettireceğiz” dedi.

“Tarihi yaşanmışlıkları dolaşma yüzüne çıkarmalıyız”

Trabzon Gönüllüler Taburu’nun vatan sevgisinin emsalsiz örneklerinden biri olduğunu ifade fail Komutan Gailesiz, “Fatih Trabzon fethedilmedikçe İstanbul’un fethi tamamlanamaz, yarım yamalak kalır diye niteleyerek, 8 sene sonra Trabzonumuzu fethetmiştir. İşte Fatih’in torunları olan 87. Hezel gönüllüleri de 1912 yılında İstanbul düşerse; Trabzon düşer anlayışına topluluk çıkarak, İstanbul’un Bulgarlar vasıtasıyla işgaline tıkanmak, işgali gidermek amacıyla 511 kahraman dedemiz 16 Kasım 1912 yılında yola hamiş. 511 kahraman gidiyor ve bunların 509’u şehit oluyor. Değme birini rahmetle, minnetle ve şükranla anıyoruz. Bu kahramanlarımızın torunlarıyla ilgili üstelik benzeri say yapacağız. Mehabetli Özenç Çulha bu kahramanlarımızdan bir tanesi Onun torunu Erdal Çulha Komutan de şu anda aramızda. İnşallah hep torunlara ulaşıp bu alplık destanını yeniden ayırmak kadar bire bir sorumluluğumuz dahi var” diyerek konuştu.

Düşmanlara karşı Türkiye’yi koruma mücadelesinin bitmediğini zaman de devam ettiğine vurgu fail Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanvekili Atilla Ataman ise, “Bizim neslin, yani 65’in üzerinde olan neslin dedeleri bilcümle biricik kalmıştır. Sınav edin bakın. Biricik tıpkısı çocuk kalık. Geriye kalanın tamamına yakını şehit. Özlük dedemde da biliyorum. ya harp yolunda, ya bile harpte şehit düşmüş. Mesele onunla kalmamış. Trabzon’dahi eğin geçitlerde daha şehit adı verilecek yer kalmamıştı. Hep kayırıcı geçitlerimizde martir ismi var. Bundan birkaç aktarılma geçmiş İstanbul’dahi o kargışlı saldırıyla gelişigüzel verdiğimiz 6 şehit Bu coğrafyada bu mücadele bitmedi ve bitmeyecek. Trabzon kendisine bu şehir amacıyla karşılık öderken on paralık dönüp arkaya bakmayan bir coğrafyanın çocuklarıyız. Coğrafya kaderse, bu kaderin paydaşıyız ve kaderin yiğit evlatlarının yaşadığı ayrımsız memleketteyiz. Trabzon şehitler diyarı, kahramanlar diyarı ve çalışkan insanlar diyarı. Meseleyi burada bırakmamız lazım. Trabzon’un kıymetini, kadrini daha anlaşılabilir etmek için, bu dışarıda yapılan Trabzon günlerini de tıpkı revize etmek geçişsiz. Burada birlikte bunları anlatmalıyız. Bu kahramanlıkları bilcümle Trabzonluların bilmesi lazım” ifadelerine yer verdi.

Yapılan konuşmalardan bilahare Trabzon Müftü Yardımcısı Yılmaz Kıytırık şüheda için yakarış okudu.

Yapılan konuşmalardan bilahare katılımcılar; Trabzon Büyükşehir Belediyesi Mehter Takımı eşliğinde taburun reviş yolunu izlem ederek Trabzon Limanı’na ulaştı. Izlence şehitler anısına denize çelenk bırakılmasıyla serencam buldu. Bu tam limanda kâin petrol ve doğalgaz taharri gemisi Barbaros Hayreddin Ciddi da sirenlerini çalarak şehitleri selamladı. – TRABZON

Share: