Birleşmiş Milletler Eğitim Bilimi, Olgun ve Hars Örgütü’nün (UNESCO) “Acun Kültür Mirası Listesi”nde meydan düz ve Avrupalı gâh bilgi adamlarınca “Küçük Asya’nun El Hamrası” adına nitelendirilen Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası’nda tarihinin en şümullü yenileme çalışmaları bitmeme ediyor.
“Ortada Olmaksızın Ölmeyin” sloganıyla tanıtımı yapılan Sivas’ın Divriği ilçesindeki Divriği Celil Camii ve Darüşşifası, mimarlık yapısıyla ilgi çekiyor.
Rum beyliklerinden Mengücekoğulları döneminde yapılan çatı, inanç ve ruz turizmi açısından makro ayrımsız ürün adına gösteriliyor. Ibdai mimarisi, estetik, kültürel ve cihanşümul değeriyle 13’üncü yüzyılda eş koca eşitliğini de simgeleyen tıpkısı anıt namına nitelendirilen Divriği Celil Cami ve Darüşşifası, Avrupalı haber adamlarınca “Rum’nun Elhamrası” olarak adlandırılıyor.
Yerli ve yabancı turistlerin uğrak mekanı, Rum erken çevrim mimarisinin temas örneklerinden Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası, taş bezemeleri, 3 boyutlu hendesi stilleri, mimarlık özellikleri ve manevi havasıyla “şaheser” yerine nitelendiriliyor.
“Cami kısaca 800 yıldır heybetini koruyor”
Divriği Kaymakamı Yakup Papaker, AA muhabirine, Divriği’nin zaman ve kültür açısından haddinden fazla oylumlu bire bir ilçe olduğunu söyledi.
İlçede sivil ve dini mimari kısaca 400 tescilli yapıt olduğunu tamlayan Papaker, “Bunların bildirme başında da Divriği Celil Cami ve Darüşşifası geliyor. Divriği Celil Cami ve Darüşşifası 1228 yılında Küçük Asya Selçuki Devletine tutkun Mengücek Beyliği döneminde yaptırılan ve günümüze kadar mevrut bir başeser. Cami kestirmece 800 yıldır heybetini koruyarak günümüze kadar gelmiştir.” dedi.
Papaker, camide restorasyon çalışmalarının bitmeme ettiğini anlatarak, “Önümüzdeki süreçte hizmete açılacak. Restorasyon, 2015 yılında başlayan ve iki bölüme ayrılan tıpkı çalışmadan oluşuyor. 2015’te başlayan ve 2019’a kadar süren dört yıllık proses ve 2021 ile 2024 arasını kapsayan üç yıllık süreçte restorasyonun tamamlanmasını bekliyoruz. Şu anda ikinci yenileme dönemini geçiriyoruz.” diye konuştu.
Restorasyon çalışmalarının 2024 yılı yaz aylarında tamamlanacağını aktaran Papaker, şunları kaydetti:
“Yapıt onlarca, yüzlerce motifi barındırdığı üzere haliyle restorasyon süreci üstelik biraz vahim ve çakal tıpkı çalışmayı gerektiriyor. 2024 yılında nasipse Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası’nı hem geçirmek isteyenlerin hem birlikte tapınmak isteyenlerin hizmetine açacağız. Söylediğim üzere 800 sene evvel yapılan ve 1985 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne dahil olan evvel kitap olduğu amacıyla çalışmalar dahi biraz haliyle okkalı ilerliyor. Kapıların işlemeleri, motifleri birbirinden çokça ayrımlı, farklı uzmanlıklar gerektiren alanlar. İlk etabı bitirdik, geçen yılda ikinci etaba başladık. “
Papaker, restorasyon süreci devam ettiği üzere caminin çöz kısımlarına ziyaretçi almadıklarını dile getirerek, “Yalnız çalışmalardan hava iç azaltma ziyaretçi alamıyoruz ama dış kısmını emare eşliğinde gezebiliyorlar. Camiyi dahi yakından tanışıklık fırsatını buluyorlar.” ifadelerini kullandı.
“Haddinden Fazla duygulandım, tüylerim diken diken oldu”
Tarihi yapıyı almak amacıyla Kuşadası’ndan ilçeye mevrut hemşire Gül Ayşe Budak, “Özelikle burayı bağışlamak üzere geldik. Geldiğimize da değdi. Çok bahtiyar olduk. Ego böyle bir özdek görmedim. Sultanahmet’i ve apayrı yerleri dahi gezdik amma hakeza bir husus görmedim. Haddinden Fazla duygulandım, tüylerim diken diken oldu. Başka aynı boyuta geçtim, çok etkilendim.” şeklinde konuştu.
Kadın Doğum Uzmanı Dr. Utku Budak de eşiyle Divriği’ye akmak için yıllardır fert attıklarını belirterek, bu çap karşısında etkilenmemenin olanaklı olmadığını vurguladı.
Endülüs Emevileri’nin şaheseri
İspanya’nın Endülüs bölgesindeki Granada kentinde milattan bilahare 889 yılında İslami Arap mimarisiyle yapılan Elhamra Sarayı, güzelliğiyle bugün üstelik seyyahların yol uğrağı yeri namına görülüyor.
