30 Ağustos Utku Bayramı’nın 100. sene dönümü kutlamaları çerçevesinde İstanbul Valiliği, 1. Ordu Komutanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi marifetiyle Taksim Meydanı’nda bulunan Cumhuriyet Anıtı’na çelenk bırakıldı.
VALİ VE İMAMOĞLU DAHI KATILDI
Törene İstanbul Valisi Yüce Yerlikaya, İstanbul Büyükşehir Belediye Reisi Ekrem İmamoğlu, 1.Cıvıl Cıvıl Komutanı Orgeneral Büyük Müfrit, kip haddinden fazla askeri personel ve yurttaş katıldı. İstanbul Valisi Ulvi Yerlikaya’nın Cumhuriyet Altını Anıtı’na çelenk bırakmasıyla başlayan merasim, 1.Cıvıl Cıvıl Komutanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi çelenklerinin bırakılmasıyla bitmeme etti. Galibiyet Bayramı kutlamaları çerçevesinde planlı tören, İstiklal Marşı’nın okunması ve kaçınmak duruşunda bulunulmasıyla sona erdi.
BÜYÜK ZAFERE GİDEN YOLDA NELER YAŞANDI?
1919 yılında Birinci Acun Savaşı sonrası İtilaf Devletleri, Mondros Bırakışma Antlaşması hükümlerine dayanarak çeşit bahanelerle Anadolu’yu işgale başladı, ordusunun cephanesi elinden alınan Türk milleti, baskı durumda bırakılmaya çalışılıyordu. Halide Edip Adıvar’ın “Türk’ün Ateşle İmtihanı” kitabında anlattığı engelleme günlerinde, konvansiyon donanması İstanbul’a, Fransızlar Adana’evet, İngilizler Urfa, Maraş, Samsun ve Merzifon’a, İtalyanlar, Antalya ve Anadolu’nun güneybatısına yerleşti. 15 Mayıs 1919’dahi İtilaf devletlerinin izniyle Palikarya Ordusu İzmir’e tart yaptı.
Bu ebat karşısında Türk milleti, devir boyunca gösterdiği “budun olma bilinci” içerisinde işgallere alın kuvayımilliye hareketini başlattı. İki dalgalı vardı, evet obstrüksiyon güçlerine teyit olunacak evet da yıkılan yakılan bire bir ülke yeniden ayağa kalkacak ve küllerinden doğacaktı.
1920’da TBMM’nin açılması üstüne engelleme güçleri mecmu kısıtlayıcı politikalarını Atatürk ve zırh arkadaşları konusunda yoğunlaştırdı, özellikle Garp Cephesi’nde faaliyet başladı. Palikarya ordusu 1921’da Polatlı’evet kadar geldi. Polatlı’birlikte dünyanın sunu ince sürecek saha muharebesinin hazırlıkları yapılıyordu.
Sakarya’de 22 dolaşma 22 şeb süren hunriz çarpışmaların peşi sıra durdurulan antagonist ordusunu tamamen yurttan atmak amacıyla ayrımsız yıl büyüklüğünde süren hazırlık döneminden sonraları 26 Ağustos 1922’da Başkumandan Mustafa Kemal Kâmil, Iri Taarruz’u başlatan harekat emrini verdi.
ŞAFAK VAKTİ TAARRUZA GEÇİLDİ
Serdar Mustafa Eksiksizlik, 26 Ağustos sabahı Genelkurmay Başkanı Fevzi Rabıtalı (Fark Etmek), Batı Cephesi Komutanı İsmet Vakur (İnönü) ile muharebeyi çevirmek için Afyonkarahisar sınırlarında kalan Kocatepe’de yerini aldı. Futbolcu ateşleriyle şafak vakti başlayan harekatın devamında Türk askeri, sabahın önce ışıklarıyla hücuma geçip Tınaztepe’yi ele geçirdi ve Belentepe ile Kalecik Sivrisi’nden düşmanı uzaklaştırdı. Taarruzun evvel gününde 1. Kalaba birlikleri, Şişman Kaleciktepe ile Çiğiltepe arasındaki 15 kilometrelik alanda, düşmanın birinci suret mevzilerini ele geçirdi. 5’inci Süvari Kolordusu, düşman gerilerindeki ulaştırma kollarına başarılı taarruzlarda bulundu, 2’nci Ordu ise cephede tayin görevini aksatmadan sürdürdü.
Türk ordusu, 27 Ağustos sabahı bilcümle cephelerde yeniden taarruza geçti ve aynı dönem Afyonkarahisar, 8’inci Tümen yoluyla antagonist işgalinden kurtarıldı. 28 ve 29 Ağustos’ta başarıyla sürdürülen saldırı, düşmanın 5’inci tümeninin atıl kılınmasıyla neticelendi. 29 Ağustos gecesi boyut değerlendirmesi işleyen komutanlar, tezce harekete geçilip taarruzun gücük sürede sonuçlandırılmasında hemfikir oldu ve planın 30 Ağustos’ta tıkır tıkır uygulanması için lüzumlu önlemler alındı.
YUNAN KOMUTANLAR KAÇTI
Serdar Mustafa Kemal Vakur, Türk Ordusu’nun Kurtuluş Savaşı’nda kazandığı sunma önemli zaferin arifesinde, 30 Ağustos sabahında deminden çevre olan Kütahya’nın Altıntaş ilçesine merbut Zafertepe Çalköy’birlikte birliklere tecavüz emrini verdi. Iri Önder Mustafa Kemal Atatürk komutasındaki Türk ordusunun, 26 Ağustos’ta başlayan Vadi Muharebesi’nde Dumlupınar’üstelik Yunan birliklerini Allıören, Keçiler, Kızıltaş deresi yolunun iki beraberinde ağız ağıza sarıp imha etmesiyle zafere ulaşıldı. Kızıltaş deresi bölgesinde ayan mütezayit alandan gâh Yunan birlikleri, General Trikopis, General Diyenis ve bir nice Palikarya komutanı kaçtı.
Şişman Zafer’in ertesi haset, 31 Ağustos’ta Zafertepe Çalköy’dahi benzeri lüp bahçesindeki fay kağnının üstüne savaşma alanlarının haritasını koyan Başkomutan Mustafa Kemal, Fevzi Gösterişli ve İsmet Vakur ile buut değerlendirmesi yaparak Yunanlıların baştan savunma düzenine geçmesini çelmek ve onları mağlup etmek için İzmir’e girme görüşünde birleşti.
“ORDULAR İLK HEDEFİNİZ AKDENİZ’DİR”
Mustafa Eksiksizlik Gösterişli, Büyük Zafer sonrası 1 Eylül’dahi Dumlupınar’de, Batı Cephesi’ndeki tamam subay ve erlere okunmak üzere yayımladığı bildiride, şu ifadelere saha verdi:
“Türkiye Balaban Budun Meclisi Orduları, Afyonkarahisar-Dumlupınar Balaban Düzlük Muharebesi’nde, cellat ve havalı tıpkı ordunun ana varlığını, inanılmayacak büyüklüğünde beş altı tıpkı zamanda yok ettiniz. Şişman ve rastgele ulusumuzun fedakarlıklarına layık olduğunuzu kanıtladınız. Sahibimiz olan balaban Türk ulusu, geleceğine güvenmekte haklıdır. Çarpışma alanlarındaki sükse ve fedakarlıklarınızı yakından görüp izliyorum. Ulusumuzun size olan övgülerinin iletilmesine vasıta etme görevinin arkasını bırakmayacak, daima olarak adına getireceğim. Mükâfatlandırma amacıyla Başkumandanlığa öneride bulunulmasını, Alnaç Kumandanlığına buyurdum. Bütün arkadaşlarımın, Anadolu’bile daha apayrı vadi muharebeleri bile verileceğini ayn uğrunda bulundurarak ilerlemesini ve herkesin beyin gücünü ve yurtseverliğinin kaynaklarını kullanarak, yarışmayı hep gücüyle sürdürmesini temenni ederim. Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, istikbal!”
27 Ağustos’ta Afyonkarahisar, 30 Ağustos’ta Kütahya’nın kurtuluşunu 1 Eylül’birlikte Gediz, 3 Eylül’de Emet ve Tavşanlı’nın kurtuluşları izledi, 9 Eylül’da İzmir’dahi Palikarya Ordusunu denize döken Türk ordusu, Mustafa Eksiksizlik Ağır’nın emrini büyük tıpkı başarıyla hesabına getirdi.