Muğla’nın Milas ilçesinde kâin, Ballıbabagiller ailesine ait endemik nebat literatüre girdi.
Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde memur biyoloji öğretmeni Dr. Özal Güner’in kayalık alanda tayin ettiği çiçeğe “Milas kayaçayı” ismi verildi.
Güner, AA muhabirine, doğadaki bitkilere iri ilgisinin olduğunu ve 10 yılı aşkın bire bir süredir Türkiye’nin ayrımlı yerlerinde arazi çalışması gerçekleştirdiğini belirtti.
Muğla’nın Milas ilçesi kırsalındaki Konak, Çukurköy ve Karabükü mahalleri ortada 2018 yılında yaptığı yerey çalışması sırasında, kayalık alanda yayılış gösteren benzeri bitkiye rastladığını anlatan Güner, bu bitkinin değişik tıpkısı yapısının olduğunu gördüğünü söyledi.
Güner, Türkiye’de kayaçayı ya üstelik deliçay adına aşina bitkinin yaşam alanının 600-1000 metre beyninde olduğunu tabir ederek, şöyle konuştu:
“Kayaçayı üstünde 9 yıla mail aynı süredir çalışmam olduğu üzere bu bitkinin (Milas kayaçayı) değişik olduğunu gördüğüm ant anladım. Bununla ait literatür çalışmasını, laboratuvar çalışmasını yaptıktan sonraları, bulduğum bu bitkinin malumat dünyasında şu esas kadar bilinmeyen tıpkı cins olduğunu ortaya koyarak makalesini hazırladım. Uluslararası alanda kabul gören Phytotaxa dergisine makalemizi gönderdik. Makalemiz belli bire bir yargıcı sürecinden geçtikten sonraları yayımlandı ve bitkimiz olgun dünyasına tanıtıldı. Bitkimize ‘Milas kayaçayı’ ismini verdik.”
65 türü Türkiye’de
Yeni bulduğu “Milas kayaçayı” ile bugüne kadar literatüre 6 türü kazandırdığını tamlayan Güner, Türkiye’nin kayaçayı yönünden koskocaman bire bir şekil olduğunu ve bu endemik türlerin korunarak gelecek kuşaklara aktarılmasının şişman önem yapılanma ettiğini söyledi.
Kayaçayı türünün dünyada Avustralya ve Kullanılmamış Zelanda haricinde açık bire bir alanda yayılış gösterdiğini vurgulayan Güner, şunları kaydetti:
“Bu nebat üzerinde 9 yılı aşkındır değişik icraat yaptım, bu bahis benim eksperlik alanım oldu. en son literatüre bakarak dünyada 370 kayaçayı bulunuyor. Ülkemizde bu sayı serencam bulduğumuz türle gelişigüzel 121 oldu, şu anda 65 türümüz dünyada çabucak Türkiye’de bulunuyor. Bu yönüyle Türkiye kayaçayının jen merkezi konumundadır. Güdük boylu ve ağır yapraklı olan Milas kayaçayının yaşadığı nahiye tabiat harikası jeomorfolojik oluşumlara ev sahipliği yapmaktadır. Bu bitkinin daha açık alanlara yayılması, türün neslinin devamı için haddinden fazla önemlidir zira çılgın otlatma ve nöbet teşmil faaliyetleri bitkinin popülasyonuna kötülük verebilmektedir ayrıca bölgede sâdır orman yangınları de bu türün devamlılığına iri zarar vermektedir. Milas kayaçayının da değişik endemik türlerde olduğu üzere pekâlâ koruma altına alınması gerekmektedir.”
