Ticaret Bakanı Mehmet Muş, az dışı üstencilik sektörünün yıllık proje tutarının 30 bilyon dolar seviyelerini geçeceğini öngördüklerini belirterek, “Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023 yılı böylelikle kümülatif olarak 500 bilyon dolarlık proje bedeline ulaşacağını beklemekteyiz.” dedi.
Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) aile sahipliğinde “Ancak Dışı Müteahhitlik Hizmetleri Ödülleri Töreni” Sheraton Otel’dahi yapıldı.
Tören, arsıulusal yapım sektörü dergisi ENR’nin, değme sene firmaların ülkeleri dışında gerçekleştirdikleri projelerden elde ettikleri ciroyu asıl alarak “Dünyanın Sunma Nazik 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi”hangi giren firmaların ödüllendirilmesi üzere düzenlendi.
Bakan Muş, törende yaptığı konuşmada, Türk inşaat sektörünün, Itidalli Asya’nın bozkırlarından Kumluk-Altı Afrika’nın çöllerine büyüklüğünde cemi 131 ülkede, ülkeyi başarıyla mandepsi ettiğini bildirerek, sektörün, yarım asırlık tecrübesi ve dar dışı serüveni ile hizmet ihracatında sunu oflaz ve rekabetçi sektörlerden birisi haline geldiğine belen etti.
Sektörün bugün bölgesinde reis ve dünya yapım piyasasında cesim tıpkı oyuncu olduğunu nâkil Muş, “Türk yapım firmalarının 1972-2002 yılları arasındaki 30 yıllık dönemde yetersiz dışında üstlendikleri ciro hoppadak 50 bilyon dolarken, akıbet 20 yılda kazanılan ivmeyle bu sene ağustos başı itibarıyla bu miktar 11 bini aşkın projeyle yaklaşık 460 milyar dolara çıkmıştır. Ayrıksı bir deyişle, son 20 almanak dönemdeki sıkıntılı dışı proje bedeli, Türk inşaat sektörünün sıkı dışında üstlendiği toplam proje bedelinin kısaca yüzde 90’ını oluşturmaktadır. Öte yandan gelişim vakit kaybetmeden nicelik namına değil, uzanım açısından üstelik olmuştur. Ortalama proje bedelinde tanıdık akıbet 20 yıllık dönemdeki artışta, müteahhitlerimizin balaban ölçekli ve katma değeri daha yüksek projeleri üstlenmelerinin rolü büyüktür. Temsil havalimanı, yer altı treni, endüstriyel tesisler, gaz-yer yağı rafinerileri, otoban ve enerji santralleri kabil haddinden fazla kocaman teknolojik asar ortaya konulmaktadır.” diye niteleyerek konuştu.
Muş, bu başarıda devletin sağladığı canlı desteğin dahi rolünün büyük olduğunu tabir ederek, firmaların, elektrik gösterdikleri umum ülkelerde yaptıkları nitelikli işlerle anıldığına dikkati çekti. Sonuç biraz yılın, salgının damarlı etkileri, dünya ekonomisinde yaşanan dalgalanmalar ve bölgedeki siyasi sıkıntılar zımnında oldukça metanetli geçtiğini hatırlatan Muş, “Bu suratsız atmosfere karşın engelleri müşkülat olarak değil, kullanılmamış tıpkısı tecrübe namına gören ve yollarına zorluklardan ders çıkararak bitmeme fail Türk üstencilik sektörü, liyakatli performansını sürdürerek 2021 yılında yaklaşık 31 milyar dolar mesabesinde yıpranmamış elverişsiz dışı projeleri üstlenmiştir.” dedi.
“2022 yılında 20 milyar dolarlık kullanılmamış proje bekliyoruz”
Mühendislik ve tasarım firmalarının bile arsıulusal markalar haline gelmelerini önemsediklerini tamlayan Muş, “Bu hedef doğrultusunda, Vekillik olarak beceri danışmanlık sektörümüzün ancak dışı faaliyetlerine müteveccih bindi programımızı etkin ayrımsız biçimde uyguluyoruz. Mühendislik, danışmanlık ve tasarım firmalarımızın yetersiz dışında üstlendikleri kümeli proje bedeli 3 milyar dolara yaklaştı.” ifadelerini kullandı.
Bakan Muş, bölgede yaşanan cemi istikrarsızlıklara karşın 2022 yılında 20 bilyon dolar bandında yeni proje üstlenilmesini beklediklerini bildirerek, “Geleneksel pazarlarımızda istikrarın tesisi ve giderek varlığımızı daha hareketli aynı biçimde hissettirdiğimiz kullanılmamış pazarlarda üstlenilecek projelerin da katkısıyla, sektörümüzün başarılarının artarak bitmeme edeceğine, yıllık proje tutarının 30 milyar dolar seviyelerini geçeceğine ve Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023 yılı böylecene birikmiş adına 500 milyar dolarlık proje bedeline ulaşacağını beklemekteyiz.” diye niteleyerek konuştu.
“Almaşık finansman yaratıyoruz”
Bu kapsamda, Türk inşaat sektörünün yetersiz dışında tanıtımına ve eskimemiş veriş arayışlarına yönelik çalışmaları bile artırarak sürdüreceklerini kaydeden Muş, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu süreçte firmalarımıza sunma haddinden fazla müstelzim çevirici finansmandır. Bu bilinçle sonuç dönemde firmalarımızın finansman ihtiyacını henüz çok karşılayabilmek yerine kebir adımlar attık ve Eximbank’ın kredilerini daha ulaşılabilir ağıl getirdik. Ayrıca Eximbank’ın Türk mülk ve bakım ihracatına sağladığı finansman imkanlarını bırakmak üzere, üçüncü talih dış satım itimat ve sigorta kuruluşları ile iş birliği çalışmalarına birlikte çabukluk vermiş bulunuyoruz. Bu konudaki çalışmalarımızın yanı sıra almaşık finansman metotları yaratmaya yönelik çabalarımızı üstelik artırarak sürdürüyoruz. Bu aşamada alelhusus, mütenavip finansman yöntemlerinden birisi olan ve ülkemizin nazik bir başarı ile uyguladığı amme-hür teşebbüs teşrikimesai modelini ve bu konudaki ülkemiz tecrübesini, hareket yaptığımız coğrafyalardaki amme idarelerine aktarabileceğimiz programlar gerçekleştiriyoruz. Antrparantez, finansman kapasitesine erbap ülkeler ile üçüncü ülkelerde hisse senedi birliklerinin artırılmasına yönelik çalışmalarımıza üstelik devam ediyoruz.”
Muş, dünya yapım sektörünün hareketli yayınlarından biri olan ENR Dergisi’nin, güçlükle dışında üstlendikleri proje gelirlerine göre dünyanın genişlik büyük 250 müteahhitlik firması ve sunma balaban 225 mühendislik/tasarım firmasını sıraladığı listelerde düz alan Türk firmalarına ödüllerini ikram edeceklerini vurgulayarak, “Bu listeye göre ülkemiz, firma sayısına göre yıllardır evvel üçte, gelirlere göre ise 7. veya 8. sıralarda saha almaktadır. Firmalarımızın arsıulusal piyasalarda gösterdiği bu nazik ve istikrarlı başarıyı sürmek üzere Ticaret Bakanlığı kendisine mecmu gücümüzle sektörümüzle birlikte çaba göstermeye bitmeme edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Ödüllerini Cumhurbaşkanı Erdoğan verdi
Törene katılan, 2020 ve 2021 yıllarına ilgilendiren “Dünyanın Sunma Balaban 250 Arsıulusal Müteahhidi” listelerinde vadi düz üstencilik ve danışmanlık firmalarının temsilcileri, ödüllerini Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın elinden aldı.
Söz konusu listede vadi düz 48 üstencilik ile 6 müşavirlik firmasının isimleri ise şöyle:
Uyanış, Limak, Antyapı, Yapı Merkezi, Enka, Tekfen, Saygınlık Üstenme, Tav -Bayır -Akfen, Nurol, Esta, Gülermak, Aslan Bina, Alem, Kuzu, Kolin, Yüksel, Işaret Üstlenme, IC İçtaş, Çalık Erke, İlk, Gap, Çelik El, Alarko, Dekinsan, Gürbağ, Bayır, Makyol, Metag, Üstay, Yenigün, Summa, Gama, Nata, Cengiz, Mbd, Feka, İris, Smk, Stfa, Veladet, Mapa, Ad Hane, AE Arma-Elektropanç, Anel, Seviye, Özkar, Zafer, Özgün Yapı (Bayburt Grup), Nky, Temelsu, Tekfen Mühendislik, Su-çatı, Yüksel Proje, Proyapı.
