Trabzon’un Pınar ilçesinin Şahinkaya Mahallesi’nde 1973 yılında meydana gelen heyelanın ardından Gökçeada’ya göç fail 61 ailenin bireyleri, yaklaşık 50 yıldır zeytin toplamadan mısır öğütmeye kadar birçok işi imece usulüyle yapıyor.

Memleketlerinden 1400 kilometre taşkın, mahalleleriyle benzeri adı haiz köye yerleştirilen Karadenizliler, devletin kendilerine sağladığı imkanlarla ekincilik ve hayvancılıkla uğraşmaya başladı.

Göçün ilk yıllarında gurbet zorluğu dallı güllü köylüler, tahminî kem asırdır ülke bildikleri Türkiye’nin sunma balaban adasında, Gökçeada Dereköy Şahinkaya Zirai Kalkınma Kooperatifini kurup, açtıkları zeytinyağı fabrikasıyla ekonomiye katkı sağlıyor.

Adaya az yüzyıl geçmiş geldiklerinde kurdukları taş değirmeni baştan canlı arkaç getiren karye sakinleri, memleketlerinin elzem ürünü darı ununu imece usulü üretiyor. Şahinkaya köyü sakinleri, geleneklerinden karşılık vermeden hayatlarını sürdürürken, kooperatif ise düzenlediği darı gününde cezire halkının mısırlarını ücretsiz öğütüyor.

“Karye sakinleri kendisine el birliği içindeyiz”

Gökçeada Dereköy Şahinkaya Zirai Kalkınma Kooperatifi Başkanı Azmi Yararlı Makul, AA muhabirine, köylerinde yaptıkları çalışmaları anlattı.

Karadeniz’deki geleneklerini Gökçeada’ya taşıdıklarını anlatan Makul, “Yetiştirdiğimiz zeytinleri köy halkı namına gelişigüzel topluyoruz. Mısırlarımızı alay malay öğütüp, darı unu yapıyoruz. Köy sakinleri kendisine el birliği içindeyiz. Çoğu işlerimizi imece usulüyle yapıyoruz.” diyerek konuştu.

Akıllıca, kooperatif namına akdarı günü etkinliği düzenlediklerini belirterek, vakit kaybetmeden köyleri amacıyla tam Gökçeada’ya ücretsiz öğütme hizmeti verdiklerini vurguladı.

Mısır ununu Karadenizlilerin ciddi tükettiğini tabir eden Makul, şöyle konuştu:

“Bu unla Karadeniz’e özel tükettiğimiz yemeklerimizi yapıyoruz. Kuymak ve mıhlamada hele haddinden fazla kullanıyoruz. Çorba yapımında hanımlarımız berenarı çok kullanıyor. Tabiatıyla en önemlisi akdarı ekmeği yaparken kullanıyoruz. Akdarı unu ve mısır ekmeğimiz bizim vazgeçemeyeceğimiz milli yemeğimiz. Mısır öğütme günü bent gördü. Ücretsiz düzenlediğimiz bu hizmet dahi tıpkı imece usulü teavün şeklinde oldu. Evde mısırı olan vatandaşlarımız buraya getirip ücretsiz olarak öğütüp un haline getiriyor. Antrparantez bizim noksan yüzyıllık taş değirmenimizde burada ürettiğimiz babalık buğdaylarımızı birlikte un haline getiriyoruz. Kooperatifimiz namına şu anda 30 nev atalık buğdayın üretimini yaptık. 15 çeşidimizi un haline getirecek duruma geldik.”

Uygur, mail zamanda ekolojik istihsal tahsis etmek için hazırlıklara başladıklarını bildirdi.

“Gelenek ve göreneklerimizden tek vazgeçmedik”

Kooperatifin Komutan Yardımcısı Nurhan Atalay ise adadaki yer şişman işlerden birinin zeytinyağı fabrikası olduğunu ifade etti.

Büyük ayrımsız eksikliği gidererek cezire zeytinine ayar kazandırdıklarına değinen Atalay, “Köyümüzü geçmiş kurduğumuzda değirmenimizi da kurmuştuk. Uygulayım Bilimi gelişince burası işsiz kalmıştı. 5 yıl evvel burayı baştan amade hale getirdik. Tığ gelenek ve göreneklerimizden hiç vazgeçmedik. Bu darı işi de bizim geleneksellerimizden biri. Taş değirmenimizde birlik Gökçeada’daki komşularımızın kâin mısırlarını burada ücretsiz un yaptık. Bütün çok kıvançlı.” diye niteleyerek konuştu.

Şahinkaya’bile diri Bahri Şenel üstelik köylerinin hem benzeri fabrikaya hem birlikte yarım yamalak yüzyıllık ayrımsız değirmene cemaat olmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Gülzade Şenel ise köylerindeki taş değinmende karye halkıyla gelişigüzel öğütleri mısır ununu savuşturmak yapımı karışma birçok alanda kullandıklarını vurguladı.

Köyün sakinlerinden Günsel Ataman de darı unuyla lahana yemeğine sos hazırladıklarını, sabahleyin kahvaltıları amacıyla kuymak yaptıklarını belirterek, sakat günlerdeki kabilinden yardımlaşmanın köylerinde devam ettiğini aktardı.

Dereköy’den mevrut Kosta Mindaki ise darı unuyla kızartılan hamsinin lezzetli olduğunu belirterek, “Kooperatif başkanımız parçalanmamış adadaki mısırların ücretsiz un yapılacağını söyledi. Az Buçuk mısırım vardı. Buraya getirip ücretsiz adına un yaptırdım. Teşekkürname ederiz.” dedi.