Dünyanın sunu temiz tuzları arasında: Çankırı kayaç tuzu tek aheste mızrap barındırmıyor

Her yıl binlerce kişinin ülfet ettiği Çankırı Saha Şeş Sodyum Klorür Şehri, afiyet saçıyor

Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun: “Çankırı tuzunda sağlığa zararlı hiçbir bileşeni tespit edemedik”

ÇANKIRI – Yapılan akademik araştırmada dünyadaki en temiz tuzlarından birisi olduğu ortaya sâdır Çankırı kaya tuzu, hiçbir ciddi eroin barındırmaması cihetiyle sunma dimdik tuzlar beyninde düz alıyor. Çankırı’dahi herhangi bir yıl binlerce kişinin konuşma ettiği, Hititler döneminden Meydan Altı Tuz Şehri ise adeta sodyum klorür terapisi görevi görüyor.

Çankırı, barındırdığı madenlerle Türkiye’nin yer makro sodyum klorür istihsal merkezlerinin başında geliyor. Saflığıyla adından bahsettiren Çankırı tuzu, dünyadaki çetin esrar barındırmayan az tuzlar beyninde meydan alması ile ilgi çekiyor. Çankırı Karatekin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Besin Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun eliyle farklı ülkelerdeki tuzlarla yapılan karşılaştırmada Çankırı tuzunun dünyadaki en bozulmamış tuzlar arasında aldığı ve tek pahal mızrap bulundurmadığı tespit edildi. Saflığı ile gündeme gelen Çankırı’dahi, geçmişi Hititler dönemine müstenit Çankırı Meydan Şeş Tuz Şehri birlikte ilgi çekmeye başladı. Içtima 150 metre altında, 18 dönüm büyüklüğe erbap Sodyum Klorür Şehri, vatandaşlardan ciddi bent görmeye başladı. İçerisinde barındırdığı mikronlar yardımıyla afiyet terapisi görevi gören Sodyum Klorür Şehri’ni serencam tıpkı yılda 700 binden aşkın can ziyaret etti.

“Çankırı tuzunda sağlığa dokuncalı hiçbir bileşeni tespit edemedik”

Çankırı tuzuyla ilişkin yaptığı araştırmalar için vukuf veren Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, “Çankırı Türkiye amacıyla haddinden fazla mefret ayrımsız sodyum klorür merkezi. Ülkemizde kâin birkaç tuz madeninden 5-6 tanesi Çankırı’bile bulunuyor. İki modül sodyum klorür fabrikamız bulunuyor. Sodyum Klorür Çankırı amacıyla önemli. Çankırı Karatekin Üniversitesi Besin Mühendisliği Öğretim Görevlisi adına ego, Çankırı tuzunun özelliklerini keşfedip bunu acun tuzlarıyla ölçüştürmek istedim. Bu amaçla, onlarca farklı mikro dışı kaynaklarından tuzları gerçekleştirme ettik. Bu tuzların hepsinde elementer analizler yaptık. Hacettepe Üniversitesi’nin yapmış olduğu ten irritasyon testi sonucunda ise deri tahrişine (yüzde 0) hastalık olmadığı kanıtlanmıştır. Yaptığımız araştırmalara göre bir nice tuzda aheste eroin, mikroplastik, ışın etkin maddeler keşfettik. Fakat, Çankırı tuzunda sağlığa zararlı tek bileşeni tespit edemedik. Çankırı tuzu temiz benzeri sodyum klorür. Tek tuz mineral içermez. İhtiyaç duyduğumuz mineraller hem tutar hem tenevvü bakımından tek tuzda bulunmamaktadır. Tuzun kalite kriteri saflığıdır. Antibakteriyel özelliğine cemaat kaya tuzunun değişik bakteri türlerine cebin yüzdelik 99,5 oranında canlı olduğu kanıtlanmıştır. Bunun yanında vücutta biriken toksin mineralleri ve indirgenmiş sair tuzları atmaya birlikte koruyucu olmaktadır. Çankırı tuzu sağlığa dokuncalı bileşen içermemesi ve faziletkâr saffet seviyesinde olması sebebiyle önem taşımaktadır. Günümüzde tuzdan üretilen kumaşların yapısı incelendiğinde bir tane kıvrım kumaşlara bakarak yüzde 35 elan beş altı türap sübvansiyon, koşa katlı kumaşlara göre ise yüzdelik 80 elan birkaç türap tutma oranına sahip olduğu tayin edilmiştir. Gene bire bir şekilde son zamanlarda kullanımı kalan sodyum klorür lambalarında dahi kaya tuzunun kullandığını biliyoruz” ifadelerini kullandı.

‘Çankırı şişman bire bir tuz madenine ehil olmasıyla tuz terapisi yapılabilen turistik bire bir kasılma olabilir’

Çankırı sodyum klorür şehrinin sağladığı faydalarla yetişkin bir tuz sağaltım merkezi olabileceğini kaydeden Ercoşkun, “Sodyum Klorür terapisi akıbet yıllarda şişman önem taşımaktadır. Özellikle akciğer hastalıkları, astım ve sigara tüketimine ilişkin olarak ciğerlerin kirlenmesine eşit birçok ülkede tuz madeni terapileri gerçekleştirilmektedir. Tuz madeninde soluk alıp verirken mikrometre parçacıkları çekicilik ile alay malay ciğerlerimize girmekte ve bağlanak ettikleri bölgede suyu çekerek o bölgenin yıkanmasını sağlamaktadır. Elan sonra öksürerek tığ o pislikleri ciğerlerimizden atabiliyoruz. Bu faaliyetin hareketli adına gerçekleşebilmesi üzere tuz mağarasında tıpkı bando egzersizler yaparak ciğerlerimize henüz faza çekicilik girmesini sağlamalıyız. Bu cins icraat dünyanın bir nice durumunda var. Polonya’bile 2, Ukrayna’da 1 madende, Pakistan’üstelik 1 madende, Nahcivan’üstelik 1 madende gerçekleştiriliyor. Ama ülkemizde tuz terapisi yapılabilen benzeri turistik bünye bulunmuyor. Bu anlamda Çankırı iri bire bir tuz madenine cemaat olması cihetiyle ehemmiyet yer ediyor” dedi.

“Çankırı Vadi Altı Tuz Şehri, Çankırı turizminin lokomotifi”

Çankırı Vadi Altı Tuz Mağarasında yürütülen çalışmalarla ilişik gazetecilere vukuf veren Çankırı Belediye Reisi İsmail Hakkı Salim ise akıbet 3 yılda yaptıkları icraat sebebiyle vatandaşlardan ağır sıklet bağlam görmeye başlayan Sodyum Klorür Şehri’nin esenlik turizmine de katkı sağlayacağını söyledi. Çankırı meydan Altı Turizmi’nin Türkiye turizmine ulama sağlaması için icraat yürüttüklerini tabir fail Başkan Esen, “Çankırı Kaya Tuzu Mağarasına bundan sonra biz Çankırı Meydan Altı Sodyum Klorür Şehri diyoruz. Hititler döneminde kalma aynı pres. Akabinde Fransızlar, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde bile Tekel’e devredilen tıpkı pres. 2003 yılında Çankırı Belediyesi’ne devredildi. Ben göreve geldiğimden beri bile elimden mevrut gayreti gösteriyorum. 18 dönüm sınırlanmış alanda, içtima 150 metre altındayız. Bulunduğumuz zeminin 200 metre altına büyüklüğünde sodyum klorür madeni ile meşgul. Anadolu’nun kül ortasındayız. Alternatif turizm anlamında Çankırımıza, ülkemize ve güzeşte sâri kazandırmak istediğimiz aynı toprak. Bura mütenavip turizm anlamında dünyadaki yer yeni alanlardan aynı tanesi. Çankırı, ilçeleri, köyleriyle almaşık turizm anlamında gezilmesi, görülmesi müstelzim aynı düzlük. Çankırı turizminin lokomotifi ise Çankırı Meydan Şeş Tuz Şehri” dedi.

“Bu sene festivalle bu arada ziyaretçi sayısı 700 bini geçti”

Planlı festival ve organizasyonlarla Tuz Mağarası’nın binlerce insana tanıtıldığını aktaran Sağlıklı, “2019’üstelik kısaca 150 bin, 2020 yılında 200 bin, bu yıl düzenlediğimiz festival haricindeki ziyaretçi sayısı 300 bine yaklaştı. Göreve geldiğimizde hedefimiz 1 milyon ziyaretçiye ulaşmaktı. Biz bunu 5 yılda yakalayacağız. Ağustos ayında Arsıulusal Tuz Fest adı altında bire bir curcuna düzenledik. O festivalde bura ziyaretçi akınına uğradı. 3 günce sürede 500 bin ziyaretçi ağırladık. Yemek yarışması düzenledik, 120 arsıulusal aşçı başı katıldı. Yerel ürünlerimizin tanıtımı anlamında birlikte girişimlerimiz çerçevesinde mağaramızı görmeyen bir güruh ziyaretçi geldi. Hayranlık içerisinde gezdiler. Seneye inanıyorum kim düzenleyeceğimiz festivalde 1 milyon ziyaretçi çekeceğiz. Bu katlanarak gidiyor. Biz burada bazen çalışmalar, imalatlar yapıyoruz. Bu sebeple ayrımsız dönme vabeste olmasına karşın kusursuz talep vardı. Devir şirketleriyle da henüz görüşmedik. Onların da talepleri var. ‘Acele etmeyin, amade değiliz’ dedik. Bu sene festivalle bu arada ziyaretçi sayısı 700 bini geçti” diyerek konuştu.

“Burayı afiyet turizmine da açacağız”

Çankırı Yer Altı Sodyum Klorür Şehri’nin esenlik üzere makro tıpkısı düz olduğunu ifade eden Salim, “Milli Boks Takımımız, Küba Milli Takımı ile alay malay burada alıştırma yaptı. Antrenmana başladıkları ve bitirdikleri dinlenme kampı sürecindeki gelişmeyi bize tabir halinde sundular. İnşallah burayı esenlik turizmine dahi açacağız. Pir etkinlikler yapacağız. Turizm anlamında Çankırı’nın yanında, Türkiye’nin da turizmine çokça iri ulama sağlayacağını düşünüyoruz” şeklinde konuştu.