Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Familya kocaoğlan enflasyon oranlarını değerlendiren Antalya Tecim ve Endüstri Odası (ATSO) Başkanı Ali Ilkbahar, enerji indirimleriyle başlayan sürecin bitmeme ettirilerek, girdi fiyatlarında mutlak benzeri düşüşün hedeflenmesi gerektiğine ilgi çekti.

2023 Ev kocaoğlan enflasyonunun beklentilerin üzerine çıkarak benzeri önceki ayak tabanı bakarak TÜFE’dahi yüzdelik 6,65, Yİ-ÜFE’dahi yüzdelik 4,15 adına açıklandığını kaydeden Komutan Bahar, almanak enflasyonun ise tüketici fiyatlarında yüzde 57,68, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 86,46 olduğunu bildirdi.

“Bildirme yüksek artma sağlıkta”

Gider grupları bakımından en yüksek aylık artışın yüzdelik 18,35 ile esenlik, yüzde 12,73 ile aşçı ve oteller, yüzde 11,19 ile alkollü içecekler ve tütün gruplarında gerçekleştiğini belirten Komutan Baharat, “Yeryüzü az artım gösteren grup ise yüzdelik 1,53 ile çul ve pabuç olmuştur. Almanak bazda genişlik efdal artışların yüzdelik 77,22 ile esenlik, yüzde 75,13 ile lokanta ve oteller, yüzdelik 71,00 ile azık ve alkolsüz içecekler gruplarında gerçekleştiği görülmüştür. Eş ayında bildirme faziletli artış yüzdelik 70,61 ile ayrıksı hizmetler alanında ortaya çıkarken, bunu yüzde 27,46 ile temel sayrılarevi hizmetleri ve yüzdelik 25,17 ile arpa suyu izlemiştir. Sunma aşkın düşüş ise yüzdelik 6,55 ile kent gazı ve doğalgaz, bunu yüzde 4,64 ile bala giysi ve yüzde 3,03 ile patateste gerçekleşmiştir” dedi.

“Azık grubunda almanak çoğalma yüzde 71”

TÜİK verilerine bakarak enflasyonun gıdada yüzdelik 71, bölük grubunda yüzdelik 56,24, eğitimde yüzdelik 41,70, giyimde yüzdelik 24,24 düzeyinde gerçekleştiğine ilgi çekici Ilkbahar, “Yİ-ÜFE ise 2023 yılı Familya ayında bire bir esbak ayak tabanı göre yüzdelik 4,15 artma gösterirken, almanak yüzdelik 86,46 olmuştur. ÜFE’birlikte mahiye sunma faziletkâr artış yüzde 20,42 ile içecekler, yüzde 15,37 ile kömür üzere ürünlerde gerçekleşmiştir. Almanak ÜFE artışı enerjide halen yüzde 237, içeceklerde yüzdelik 144, ecza ürünlerinde yüzdelik 138, gıdada yüzdelik 100 düzeyinde kalırken enerji fiyatlarında indirimler, çıpa-çelik ve dokuma gibi girdilerde toptan kıymet düşüşleri sebebiyle ÜFE artışında yavaşlama ortaya çıkmıştır” şeklinde konuştu.

“Almanak enflasyon gerilemeye devam ediyor”

Pahalılık temel etkisine tutkun yerine gerilemeye devam etmekle birlikte yıllık ortalamalarla ölçülen akan atiklik adına TÜFE’da yüzde 60-70, ÜFE’de yüzdelik 120 bandında devam ettiğini ifade fail Baharat, “Döviz kurunda akıbet şeş aydaki ufki tutum ve küresel enerji ve mal fiyatları düşüşü para şişkinliği hızının yavaşlamasına yardım yapmaktadır. Buna rağmen TÜFE’de aylık çoğalma beklentileri aşmış, dünyada yıllık enflasyon olarak görülen yüzde 6,6 gibi bire bir heybet bizde mahiye bazda gerçekleşmiştir. Bu anlamda sabık yıla bakarak tanıdık yavaşlamaya rağmen enflasyonda halen akla yatkın düzeylere mevrut olmadığımız ortadadır” dedi.

“Gelir hayat maliyeyi makasının kapanma riski var”

Para Şişkinliği ve maltalık pahalılığıyla mücadelenin gıda, terbiye, tahaffuz üzere mutedil ve ast sağlık grubunda daha ağırbaşlı hissedilen esas alanlarda ivedili maslahat olmaya bitmeme ettiğini belirten Komutan Ilkbahar, “Öte yandan faziletkâr enflasyonun kat açtığı para şişkinliği ve dirimsel-dirim maliyeti düzeyi makasının, enflasyonun ivinti kesmesine rağmen kapanmama riski birlikte göz önünde tutulması müstelzim benzeri gerçektir. Bunun amacıyla enerji indirimleriyle başlayan süreci bitmeme ettirmeli, enflasyonu düşürmenin ötesinde ana girdi fiyatlarında bağımsız tıpkı düşüşü hedeflemeliyiz. Önümüzdeki aylarda baz etkisine sınırlanmış yavaşlama devam edecek, ancak enflasyonda sürekli düşüş döviz arık seyrine mecbur kalacaktır. Halen akan açığın durumu ve döviz işlemlerindeki kısıtlamalar zımnında piyasada döviz zayıf beklentilerinin enflasyonun düşmesine koruyucu olmadığına dikkat etmeliyiz. Bu sıkıntının aşılmasına müteveccih kendisine asıl çağ firmalarının döviz ihtiyaçlarının karşılanması ve beklentilerin iyileşmesi yönünde önlemlere gerekseme olduğu görülmektedir” ifadelerini kullandı. – ANTALYA