HDP İzmir Mebus Gaye Çepni, Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin ve Karabük’te 1 milyon 545 bin metrekare orman alanının Cumhur Reisi kararıyla, orman sınırları dışına çıkartılmasını Meclis gündemine taşıdı. Çepni konuyla ilişkin Ekincilik ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Sazak ve Karabük’te 1 milyon 545 bin metrekare orman alanı Cumhur Reisi kararıyla orman sınırları dışına çıkartıldı. Esas’nın 169. maddesinin “ormanların korunması ve geliştirilmesi” yükümlülüğünü hatırlatan HDP İzmir Saylav Maksat Çepni’nin, Ekincilik ve Orman Bakanı Ünite Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle hazırladığı soru önergesinde şu ifadeler düzlük aldı:
“TÜRKİYE’NİN ORMAN VARLIKLARI GİDEREK AZALMAKTADIR”
“16 Ilkgüz 2022 tarihinde Resmi Gazete’dahi yayınlanan Cumhur Reisi kararıyla; 6831 sınırlanmış Orman Kanununun Ekleme 16’ıncı maddesi uyarınca, Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin Ağacı ve Karabük’te 1.545.000 m2 orman alanı, orman sınırları dışına çıkartılmıştır. Global iklim krizi, herhangi bir sene yaşanan orman yangınları, ormanlık alanların yapılaşmaya, enerji, maden faaliyetlerine açılması, ağaçların kesilmesi, odun üretimi kadar nedenlerle Türkiye’nin orman varlıkları anbean azaltmaktadır. Esas’nın 169’ıncı maddesi, ormanların korunması ve geliştirilmesi yükümlülüğünü Devlete vermiştir.
“TÜRKİYE’DE ORMAN VARLIĞI 23 MİLYON 110 BİN HEKTAR İLE YÜZÖLÇÜMÜNÜN YAKLAŞIK YÜZDELIK 29,6’SINI KAPLAMAKTADIR”
Orman Umumi Müdürlüğü’nün 2021 Yılı faaliyet raporuna göre; Türkiye’da orman varlığı 23.110.000 hektar ile yüzölçümünün tahminî yüzdelik 29,6’sını kaplamaktadır. 2021 Yılı içerisinde, 60’a andıran ilde, 280’den fazla alanda 2.793 nüsha orman yangını kullanılmış, 139.503 hektar orman alanı beis görmüştür. 6831 dar Orman Kanunu Ek Madde 16’bile; ‘vukuf ve haber bakımından orman kendisine muhafazasında tek üstünlük görülmeyen ve tarım alanına dönüştürülmesi de benzer olmayan yerler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte üstünde yerleşme yeri mevcut ya de yerleşme yeri oluşturulması akla yatkın olan berk, kayalık, bilgisiz ve fiilen orman vasfı taşımayan alanlardan, sınırları Cumhurbaşkanınca belirlenen alanlar, Cumhurbaşkanınca belirlenecek usul ve esaslara göre Orman Umumi Müdürlüğünce orman sınırları dışına çıkartılarak tapuda Hazine namına tescil edilir’ denilmektedir. Bu özellik, yıllar içerisinde küsurat ormansızlaşmanın esas nedenlerinden birini oluşturmuş ve Cumhurbaşkanının kararı ile ormanlık alanların yapılaşmaya açılmasını kolaylaştırmıştır. Orman alanları korunup, geliştirilmediği üzere, sübjektif kriterlerle bu husus uygulanarak binlerce hektar düzlük bile yok edilmiştir. 2022 içerisinde, elan evvel birlikte Kastamonu ve Manisa’üstelik 611 bin 848 metrekare, Ankara ve Sazak’da 376 bin 494 metrekare orman alanı, orman statüsünden çıkarılmıştır.
“ORMANLARI KORUYAN VE GELİŞTİREN ETKİN POLİTİKALAR GELİŞTİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR”
Ek konu 16 gereği, orman sınırları dışına çıkartılan alanların iki katından beş altı olmamak üzere devletin hükümranlık ve tasarrufu altında veya Hazne’nin özel mülkiyetinde kâin taşınmazlardan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (Milli Taşınmazlar Umumi Müdürlüğü) yoluyla Orman Umumi Müdürlüğü’hangi orman monte etmek için tahsis yapılması gerekmektedir. Ormanlık alanları giderici, ekolojik yerine telafisi imkansız zararlar veren bu maddenin uygulanması Temel’nın 169 uncu maddesindeki ormanları koruyucu hükümlere üstelik aykırıdır. Mürekkep Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Etraf Toplantısı’nda (COP26) Türkiye’nin birlikte imzaladığı ‘Glasgow Liderlerinin Orman ve Yer Kullanımı Bildirgesi’, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine ve Paris Anlaşmasına, Dirim Bilimsel Çeşitlilik Sözleşmesine, BM Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesine, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ve özge ilişik girişimlere müteveccih toplu ve ferdî taahhütleri yeniden tasdik etmektedir. Kanunuesasi, yasalar ve arsıulusal sözleşmelere ters uygulamalara son verilmesi, ormanları esirgeyici ve geliştiren hareketli politikalar geliştirilmesi gerekmektedir.”
Çepni, önergesinde Kirişci’ye şu soruları yöneltti:
1-Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin ve Karabük’te gâh orman alanlarının, bilgi ve olgun bakımından orman niteliğini kaybettikleri gerekçesiyle orman sınırları dışına çıkartılmasına kuşkusuz karar verilmiştir? Bu alanların tespiti hangi şekilde yapılmıştır? Marifet insanları ve domestik yönetimlerle iş birliği işlenmiş mıdır?
2- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Sazak ve Karabük’te orman sınırları dışına çıkartılan alanlar sebep korunup, geliştirilmemiştir? Bilgelik ve bilim bakımından orman nitelikleri bozukluk kaybettirilmiştir? Bu illerde yıpranmamış orman alanı oluşturulacak mıdır?
3- Serencam beş yılda, Melfuf madde 16 ile orman sınırları dışına çıkartılan alanlar namına orman monte etmek amacıyla, Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı vasıtasıyla hangi illerde, ne kadar alanın Orman Genel Müdürlüğü’hangi tahsisi yapılmıştır?
4- Bakanlığınız verilerine göre, sonuç ilkokul yılda, Reisicumhur kararı ile ne kadar orman alanı orman sınırları dışına çıkartılmıştır? Bu alanların yanan orman alanlarına oranı nedir? Bu alanlardan hangi büyüklüğünde gelir elde edilmiştir?
5-2022 yılında Cumhur Reisi kararı ile eksantrik ne illerde hangi kadar orman alanı, orman sınırları dışına çıkartılacaktır? Ne kadar dirimsel öngörülmektedir?
6- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin Ağacı ve Karabük’te orman sınırları dışına çıkartılan bu alanlarda inşaat, beyaz zehir, erke projeleri bulunan mudur? Getirim üzere bu alanların orman alanı dışına çıkartıldığı iddialarına ait açıklamanız var mıdır?
7- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Sazak ve Karabük’te orman alanlarının orman sınırları dışına çıkartılmasının temel, yasalar ve arsıulusal sözleşmelere mugayeret oluşum ettiği; ormanları koruyup geliştiren yasa ve uluslararası sözleşmelerin uygulanmadığı iddialarına ilişkin açıklamanız var mıdır?
8- Orman alanlarını daraltan, ekolojiye, biyoçeşitliliğe telafisi imkansız zararlar veren, anayasaya, uluslararası sözleşmelere aykırılık teşkil fail Eklenmiş Madde 16’nın halel edilmesi gerektiğini belirten bili insanlarını dikkate alacak mısınız?
